disom_header
Ra.ulkela
16 kHon 31 januwari
2005
THok-03 gele 56
sahta 1

si. Ayi. Ayi. El. ag Dosar seneleD

KolkaTa, 29/01/05 :- sentral insticut opH indiyan lefgxyej hoTeTe Dosar seneleD 27/01/05, 28/01/05 ar 29/01/05 hilog huy ena| ona re seter kin TaheN kana si. Ayi. Ayi. El. Rin jogo uDugiya. Ke. Ranaswami ar ekademik suTreT dr. malikarjun| ona re sanTazi pa.rsi iDikaTe Tina.g gan tHa.wka. tHa.wka. ka.mi hor sab ena|

(1) a.za.muruy (diksnari) benav komiti bereD| novare a.gyureT lekaTe TaheNnay ma.n ka.nha.y lal tudu|
(2) canoc – 9 jekHa savheD poTob benav| onare a.gyureT lekaTe TaheNnay ma.n joDumoMi besra| komiti re gel hoz ko TaheNyena|
(3) ol ko uca.z (transleson) nova re jomsim binTi ar kHerwaz parsonal ko etag pa.rsi Te ol uca.zog a|
(4) punya. PaTHam manTar, sili, lahanTi poTRika, siNga.r sakowa ko serma re 10000 taka kaTe ka.wdi gozo nova ko uTHna.w la.giD ko qama|
(5) sanTazi jornal ko iDikaTe cirga.l a.guy kHa.Tir 75000 taka juzu Doho akana| nova Do lahanTi poTrika kumut e qameg a|
(6) si. Ayi. Ayi. El Do sanTazi renag napay napay poTob koy kiriqa ar ajag poTob muruy korey Dohoya|
(7) sanTazi roz gota paza renag Tula. pa.yla.  ar ona renag sa.ri paNJa la.giD ka.mi kHa.Tir miD gavTa bereD|
(8) sanTazi maceT kowag cela akHza bHubanesor re siTuf Din huyug a| onare 60 hoz maceT ko seleD keya|
(9) opHis ko Toraw kHa.Tir 30,000 taka juzu menag a|

nepaz re sanTaz ko jaNDe-TaNDE
(ka.yju murmu)


Dumka., jHarkaNd, 24/01/05 :- napaz renag jHapa jilla. Kore a.di seDAy kHon a.di saNge sanTaz gaMa ko menag akaD kowa| Tobe nepaz sorkar  ag cHutki ayO mone kHa.Tir nuku a.di hoz Do ona Disom hoz menTe bako lekHayeD kowa| ar lekHa akan rehoN ko akowag cas hasa eman jobor nepazi ko cHadaweD kowa| sorkar re akorin hoz menag ko kHa.Tir nukuwag Duk aNjom la.giD hoz ge ba.nug kowa| jHapa jilla. Re 1 lak kHon hoN bisTi sanTAz bira.Dx hoz ko TaheNn kan TaheNj| Tobe nova ko kHa.Tir niT oNde kHon qir kanTE sanTaz ko eTaf iDig kana menTe nepaz kHon hej lan miD sanTAz boyha ma.n ka.yju murmu tHen kHon baday qam akana|

“Disom kHobor” Dina.m Din ucHa.nog la.giD galoc

ra.wlkela, 30/01/05 :- “Disom kHobor” kHobor kagojx Do caNDore bar DHaw ucHa.nog kan TaheNj| Tobe ceD lekare miD Din Te ucHa.n keya ona iDi kaTe galoc guru gomke bHobon sektor – 16 re huy lena| eTohob re ma.n budHa.n ma.rdi seter len peza ko Disom kHobor pahta kHon e Daram leD kowa| ona Tayom ma.n purno coNDro haNsDag kHobor ucHa.n renag lozay bakHeM leg_a| seter len peza ma.n ram coNDxro hembroom (kHoboriya. “Di abHniyu mel”) Dina.m Din ag kHobor renag ka.mi bHa.rwa. hamal ko iDi kaTey carca leg_a| seter len peza ma.n ramDas murmu (kHoboriya. “DhoriTRi”) abo savTa re kHobor kagojx renag la.kTi iDi kaTey carca leg_a| seter len ma.n piTambor ma.rdi, moDon mohon tudu, orjun ma.rdi, orjun murmu, biswonaTH tudu, pHuDa.n tudu, noren hembrom eman akowag bica.r ko samaf leg_a| muca.D re ma.n purno coNDxro haNsDag peza ko a.di gunman sarhaw cal kaTe akHzay bHa:guz leg_a|

jahaNre a.Diba.si Do a.Diba.si ko baf kana

gOwhati, asam, 31/01/05 :- asam re sanTaz ko ca bagan kore ko ka.miya| onaTe unku Do ca a.Diba.si (ti trayibx) menTe ko bika.wug a| Tobe nuku Do roz Tege ca a.Diba.si  ko meTako kana ikHa.n kagojx kolom reDo bafge| a.Diba.sig la.giD onaTe nuku asam ar bHaroT sorkar tHen ko raged kana| Tobe nuku Do ca a.Diba.si menTe ko la.yug kanTe a.Diba.si re bako lekHag kana| sanTAz menTe baf la.yeD kHa.Tir a.Diba.si cHa.tya.r  sorkar hoN palen e muskil akana| cekaTe bHaroT sorkar tHen onkanag lekHa ge ba.nug a| ja.Ti iDikaTe ko lekHag a jemon munda, kHasi, naga, sanTaz ar ho eman| nova ko baf oleD kHa.Tir akowag a.Diba.sig ohoge huy akana|

sapzeT aTre

bin ka.mi kaTe okoy kuza.y Tis e aTAf akaD a? DHa.rTI re sanam ji~jiya.li ko ka.mi kaTe ge kuza.y Doko aTaf eD kana| ka.mi iDikaTe joTo hoz la.giD kuza.y Do Dozom akana| Tina.g ka.mi renag kuza.y Do a.di lage ar TIna.g ka.mi renag kuza.y Do nase gHa.zik Te qamog a| ka.mi renag seMa – hudiq iDikaTe hoN kuza.y hoN seMa hudiq ar onka ge okTo hoN ba.zTi ar kHatoy haTaw keya| a.digan ka.mi re qelog a, hola ka.mi kuza.y Do Teheq ar Teheq ka.mi kuza.y Do gapa qamog kana| jHarkaNd Disom qamog, sanTazi pa.rsi ira.l ag DHapre aNgocog Do miD Din ce roka ka.mi kuza.y Do baf kana| banar renag la.dHa.y ka.mi Do moMe gel serma Do kHANdaw lena| nova re abo rin hapzam ko ka.mi oto leg_a ar en enaf kuza.y Do| Tobe ka.mi Do baf caba akana| Teheqag ka.mi ceTan re gapa hag gele bili Do| abowag pa.rsi lahanTi ocoy la.giD, abowag kukmu sa.ri ocoy la.giD, abowag sa.ri ka.mi Do Teheq ge la.kTi akana|  sorkar  tHen abowag  niTaf ka.mi ge gapa hag abowag  kuza.y huy keya|

sanTAz pargana re ol ciki pasnaw la.dHa.y rihit Te

Dumka., sanTaz pargana, 22/01/05 :- sanTaz pargana re ol ciki pasnav la.dHa.y rihit Te ca.lu akana| sanTaz pargana renag Dumka., gOdda, pa.kuz, sahebx goNJx eman kore ol ciki pasnav ka.mi ca.s bara ba.ri ca.lu akana| ona lekaTe 17/01/05 kHon 21/01/05 ha.bij sanTaz pargana kolejx, dumka. Re ol ciki cemeD akHza udHa.w akana| nova re kolejx koza kuzi a.di ayma ko seleD lena| “likHon gozhon ciki cHaraw gavTa”, Dumka. CaNga hoTeTe nova pasnav ka.mi hora Do ca.lu akana| maceT ma.n moDon murmu, jon soren ar juzha.w ka.mire ma.n robinaTH haNsDag, biswonaTH ma.rdi, onil ma.rdi Tekowag kurumut menag a|

150 ag SiDu_ka.nhuN hOl ba.ysi

Dumka., jHarkaNd, 23/01/05 :- 1885 sale re  siDu-ka.nhUN sanTAz hOl Do sanTaz pargana re jul lena| ona okTo re sahebx sason sirga.D Te huy lena ona hOl Darakan 30 jun re 150 sal pura.wg kana| ona iDi kaTe 150 ag hOl mahaN Do a.di ra.ska. salag manawog a menTe “gota bHaroT siDu-ka.nhuN hOl ba.ysi” tHa.wka. akag_a| sanam ponoT kHon nevTa peza ko nova hOl ba.ysi seneleD reko seleD lena| eTohob re peza Daram Dag sereq ko a.MTi lena ona Tayom siDu - ka.nhuN lapHaf birDa.gaz  rinij jogo canselar dr. pHotik caNDx hembrom siDu-ka.nhuN Tikinag pHoto mohor re baha mala araw kaTe akHza kin udHa.w leg_a| seter lan peza ko muDxre TaheN kana ko dr. DHuni soren (libHarpul, ifloNd), manoTan saroDa prosADX kisku (beNgol) manoTan gHasiram soren, pHuDa.n ma.jHi (ra.wlkela) lakHa.y baske, ja.sa.i mar.di (tata)   hanuk haNsDa (kolkaTa) ka.yju murmu (nepal)dr. anoNDx besra (kolkaTa) ar ayma a.kilan hoz ko| ba.isi renag dHa.rwa.g ar ka.mihora Do laTar re ol ena :-

dHa.ruwa.g

nova dam dahe Te ra.ska. le buJHa.weD kana ci abo Do sanTaz hOl reyag 150 ag bocHor rebo lebeD akana nowa sofgeTe abowag Disom la.giD mayam a.Tu akaD hajar hajar aborin hapzam kobon uyha.r kowa|

siDo-ka.nhuN hOl mahaN manav reyag jos ar moTlob

(1) siDo-ka.nhuN janam a.Tu bHa.gxna.di Do mayam goha qum ocoy ar gota Disom jak reyag hiri jayga benav ocoy|
* siDo-ka.nhuN wag mutHa.n reyag gozhon Do miD leka huyug la.kTi kana| nowa mutHa.n Do gota bHaroT hOl ba.ysi 150 hoTeTe gotag a|
* Disom la.giD DAMe akan bir boyha kowag mutHa.n gozhon|
* BHa.gxna.di a.Tu re joTo lekan sokari gozo, jeleka Dag, bijxli, aspaTal ar osar sozok benaw la.giD sorkar haTaw baTaw ocoyeya|
* BHa.gxna.di a.Tu re Tiliya. Re menag leka la.wziya. (soynik) asza benaw ocoy|
* SiDo_ka.nhuN rin gaMa buDa. Do pHurga.l bir benta reyag huDa. Em oco kaTe Tiri-purus penson em ocog ako|
(2) sanTal bir hopon ko 1855 sanTAz hOl ar 1857 reyag sipa.hi biDxroho re DAMe yakan jiya.T bir kowag a.Tu ko senDray|
(3)  siDo_ka.nhuN wag mutHa.n gozhon Do bihar, beNgol ar jHarkaNd reyag rajx ba.ysi ar Dilli reyag Disom ba.ysi ozag re sajaw Dohog|
(4) pHa.Dx a.ru-ca.li Te pa.si akan kowag lekHa jokHa quTum kHoj Tolas ar jogaw Dohoy|
(5) jHarkaNd sorkar kHon 2005 Do siDo_ka.nhuN bocHor qum ocoy|
(6) hoz hoponag pa.rsi, roz a.ri_ca.li jogaw baqcaw la.giD juwa.n ko ebHenog|
(7) bHa.gxnadi a.Tu re miDtaf maraf enej da.hi benaw ocoya|
(8) sanTaz pargana – gadda, pa.kuz bafkaTe Tala uTor DukHin sanTaz pargana huyug ma|


bHaroT jakaT siDo_ka.nhuN hOl ba.ysi ka.mi

nova hOl bocHor manav la.giD dumka. SanTaz pargana rin a.kilan ar onoliya. iDikaTe nova  hOl ba.ysi bereD akana| gota bHaroT rin sanTaz hopon ko miD suTa.m re a.wri bon Tolog ha.bij nova gotHon Do aTra reya okaDo beNgol, bihar, udisa, asam, baNgxlaDes, nepaz ar ayam totHa kore hoz hopon bo poD Disom akag_a| sanam koge nova hOl ba.ysi re juza.wg la.giD ba.ysi Doy aNsog kana|

hOl ba.ysi
reyag mutHa.n


(1) etag rajx reyag a.Tu Disom re hoz hopon ko hOl ba.ysi benav la.giD Teko nehoNrog kana|
(2) rajx Ta.ri re oka ba.ysi gotHonog a onarin a.gyur koDo bHaroT jalkaT hOl ba.ysi  rin gomke ko huyug a|
(3) hOl ba.ysi reDo joTo DHorom, somajx a.gyur ko, lakcar rin a.gyur ko, ma.jHi-pargana, onoliya., sorkari ka.miya. Disom calaw ba.ysi rin a.gyur ko (em. pi., em. el. E) nova rin soheD ko TaheNna|

hOl bocHor manaw la.giD ka.mi hora

muMuT ba.ysi seD kHon gota akan DHara lekaTe bHa.gxna.di  re pe mahaN reyag paTa huyug a| ona paTa reDo joTo lekan enej sereq jaTra, kHeloNd, lakcar enej-sereq Disuwa. Ko uDug soDor reyag Daw menag a| unuDug reDo sanTaz kowag a.ri_ca.li, horog_baNDe, rohon_sohon ko soDorog a|
(1)  paTa Do pe Din, 30 jun ehobog a ar 2 julay re muca.Dog a|
(2) paTa udHa.w Do bHaroT rin maraf gomke manoTan e. pi. je. ObDul kalam hoTeTe ar uni bafre manoTan rajopaz jHarkaNd rin hoTeTe huyug a|
(3) udHa.w Do 30 jun 11 tazaf re huyug a|
(4)  udHa.w jokHej Tazam dahar reDo Dilga.riya. ko ar gota bHaroT kHon hej seter akan kowag Daram Dag Tazam monoT peza samaf re huyug a|

Tazam dahar

(1) Tazam dahar reDo bHaroT jakaT rin hoz hopon ko seleDog gota akana|
(2) SiDo_ka.nhuN Doba.tiya. dumka. KHon bHa.gna.di ha.bij 105 ki. mi. hor Disom Dula.z Doz ko Tazam iDiya| nova Tazam dahar re TumDag, tamak, siNga, sakowa, enej sereq Doz ar gaynaha koko nevTa oco akana|
(3) nova re seleDog kowag jom jira.wg la.giD Do seMa ba.ysi yag Taren re TaheNna|
(4) Tazam dahar re seleDog kowag quTum 20 jun ha.bij hOl ba.ysi reyag a.pHis hOl Bhobon kHijuriya. Dumka. Re dak el (citHI) Te baday oco lepe|
(5) Tazam Doz kowag sohoD goz la.giD ba.ysi sen kHon sagaz ga.di renag juga.z menag-a, juga.z savTe kubra.jx Doz, kHobor kagojx cHapa kowag Doz, ti. bHi. PHoto Doz ar mayik sade Doz hoN sav Teko TaheNna| ruwa.z la.giD lekHa ocowakan ko la.giD ga.di motor reyag juga.z TaheNna|
(6) SanTaz pargana reyag godda, sahebxgoNjx ar pa.kuz jilla. KHon Tazam Ten kowag juDa. JuDa. Doz TaheNna, ona jilla. Rin Doz koDo dumka. KHon calag kan Tazam Doz savge nowa ko jayga reko qapam seleDog a|

Pa.kuz jilla. :- litipaza re|
Godda. Jilla. :– DHorompur moM re|
SahebxgoNjx  :– barhat re|

QiDa. TaheNn ar jom_qu reyag juga.z

26/06/05 hilog
SiDo - ka.nhuN Doba.tiya. dumka. KHon 6 tazaf seTag Tazam dahar mohoNdag a| 9 tazaf baske cHok guhiya jHor re| 12 taza katHikuNd seterog jom ar jira.w qiNDa. TaheNn|

27/06/05 hilog
5 tazaf katHikuNd kHon mohoNdag a| 9 tazaf baskeyag, gopikaNDor re| 12 tazaf majan jom jira.w jiya.pa.ni re| 4 tazaf mohoNdag 7 tazaf a.yub sohorgHa.ti re seterog jom ar qiDa. jira.w|

28/06/05 hilog
5 tazaf mohoNdag sohor gHa.ti kHon| 9 tazaf baskeyag litipaza re| 12 tazaf dahar na.Mgi re majan ar jira.w| 4 tazaf mohoNdag 6 tazaf Dhorompur seterog ar qiDa. jira.w|

29/06/05 hilog
5 tazaf Dhorompur kHon mohoNdag| 9 tazaf kusumba. Re baskeyag| 12 baja barhat seterog ar qiDa. TaheNn|

30/06/05 hilog
5 tazaf barhat kHon mohoNdag| 7 tazaf bHa.gxna.di seterog| gota paza kHon hijug peza ko| etag rajx rin seleDog peza koDo 25 jun 2005 dumka seterog la.giD ba.ysi seD kHon ko nevTa ocog kana| siDo-ka.nhuN lapHaf birDa. Gaz reyag sobHa ozag re a.yub 7 tazaf ATaf Daram la.giD gota akana|

gozo harom

nova hOl mahaN manav la.giD ar ka.mi hora pura.w la.giD Dan ar caNDa Do nofka leka gota akana|
cupuD cawle :
(1) mimiD gHaroNjx kHon miD cupuD cawle ar 150 puysa. haTaw Tuluj a.Tu gomke (ma.JHI hazam) gHaroNjx el hoNy benava, nova reyag hisa.b Do blok Ta.ri re benav akan hOl ha.ysi rin kHajanci tHen Dohog a|
(2)  gozo sohoD la.giD Do rusiD buhi benav akana ar Tina.g huy Dazyag gozo sohoD haTawg a| nova reyag hisa.b Do blok ar jilla. Ta.ri re kHajanci jima. Re TaheNna|
(3) kupon – bHeja kulag hoz ar sanTaz somajx la.giD danDok kan sorka.ri ka.miya., ba.nij bepar, rajxniTi gomke ko tHen kHon ba.zTi gozo qamog aNsTe 1001/- taka reyag kupon benaw akana| nova reyag hisa.b kiTa.b Do seMa ba.ysi rin kHajanci ar cayreT jima. Re TaheNna|

nova Dan TeDo bHa.gxnadi paTa, Tazam dahar ar peza ko Daram eman ko sambazawog a, rajx sorkar, Des sorkar reyag porjoton gavTA, jon somporko gavTa, sowasTHo gavTa, samuDayik bikas ar qu_Dag gavTa sav jonozawg la.giD ponTHa menag a ar taka puysa. gozo qam la.giD arDas ar nevTA kul la.giD gota akana|

DHaNDxza ga.di sav motor saykel tHokor

Ra.wlkela, raja munda, 23/01/05 :- motor saykel Te ra.wlkela kHon bHoNjx Disom Te calag kan okTore samaf seD kHon hijug kan DHaNDxza ga.di sav tHopokor renTe miD hoz Do oNdegey goj ena| ga.di re pe hoz ko dobol lena| ako samaf Te miDtaf motor ga.diy Da.z leDa| Tobe samaf kHon hijug kan DHaNDxza ga.di hor e azag ay kan TaheNj| ona qelTe motor saykel bala Do parom goDog e Dis. KeD Te ga.di Tay rihit keg_a| Tobe samaf kHonag DHaNDxza g.adi hijug Do bay qelqam leD TaheNj| aDo tatka ge ona DHaNDxza ga.di seter ena ar samaf Dapram ge tHopokor huy ena| nuku motor saykel re coga lan daybor gHonosyam hembrom Do oNdegey bohog Tay gejer enTey goj ena| ar pa.cHla. re Duzub lan kin Do ra.wlkela seMa aspaTal Teko a.gukeD kina| kHonosyam hembrom Do ra.wlkela ka.rgaz rey ka.mi kan TaheNj|

Bonsi soren boNga Tala

Lugu buru gHanta baze, (lalpa.niya., jHarkaNd) 28/01/05 :- calawen 22/01/05 hilog bonsi soren a.Tu kormata:d (bokaro) acka gey boNga Talayena| hozmo re blod presar ajar TaheN kana| ajag umer Do 55 serma gan huy lena| lugu bOrO gHanta baze DHorom gaz ren parseT lekaTe kin TaheN kana| savTe nova ade pase ren savTa susa.riya. hoNy TaheN kana| ona kHa.Tir nova DHorom gaz re a.di maraf noksan huy akana| ona kHa.Tir Te DHorom gaz a.di mulin re menaya| ajag maMaf odok re a.di ayma ga.kHuz hoz ko seter lena| manoTan monTRi moDHulal sif, teklal mahTo (em. pi) ar DHorom gaz rin sanam ga.gHuz hoz ar lugu bOrO puhu leka Des Disuwa. Ko relaw seter lena|

raybar

(1) soren kuzi la.giD esel marsal cHATa Dare la.kTi| cHaTa Dare Doy bay nukri ca.kri kag rehoN ko rebena|
(2) baske koza, inkom teks, ra.wlkela rey nalha kan la.giD esel usul kuzi ba.hu na.piT la.kTi| a.Tu Disom Do kotok bajar|

* kusi kupusi re, gonpon, ol pazhaw re aMgo rakab menag a|

sa.ga.y sa.ri la.giD Disom kHobor sav sa.ga.y Dohoy pe|

hoz hopon boNga Daze

dukurdiha, haTa 25/01/05 :- boNga kHa.Tir hoz Do sim, sukri, merom boDa, bHidi eman ko DaMe kowa| ikHa.n dukurdiha. A.Tu rinij hoz miD giDxra.y boNga keDeya| uni hoz Do kukmu Te boNga sav ropoz lekaTe ozag sur rinij miDtaf giDxra. Doy boNga leDeya| Tobe nova kaTHa baday kaTe a.Tu hoz uni hoz a.di usTa.y ko kusTa.n keDeya ar Diku oza reko hawal KaDeya| Diku ozag rehoN usTa.ye ula.t palate pazawen kHan joTo kHaTay heN sika.r lena|


gozo sohoD 2 taka sumuF,
sapzeT madwa,
Disom kHobor,
ma.n buDHa.n ma.rdi,
ma.n la.kHa.y baske

E-Mail: wesanthals@yahoo.com

Rourkela
16-31 January
2005
Vol -3
Issue - 56

Copyrights(C) 2002-2004, Publisher, Disom Khobor, All rights reserved.
No part of the materials can be copied or reproduced without  the written permission from Publishers.

For Private circulation  and is strictly restricted to  wesanthals members only