|
abo, pa.rsi ar ira.l DHap
hoNko niDHa.n geya| pa.rsi, savheD, DHorom Do miD taf opaD REnAG poha kana|
savheD baf kHan pa.rsi, ar DHorom renag hara bORO savTe ohoge lazaw kog_a|
DHorom baf kHAn savheD ohoge pajHaz kisa.M kog_a| pa.rsi bafkHan savheD
DHorom jaNga ba.nug jinTi pipizi leka DOzom akage TAheN na| onaTE pa.rsi
lahay la, giD ira.lag DHap Do a.di Ted LA.KTI KAnA| jHArkaNd sira. monTri
DARAy nobHEmbor 15 jHARkaNd mahaN re DIsom gomke yag mocaTE sanTAz
bHasa ira.l ag DHapre aNgoc cHa.tya.r oco roz Do a.di ra.ska.
ar sa.gun kaTHa kana| Tobe niT ha.bij ona KaTha re okoy hozag ra.ska. ce
okTa hoN baf qelqamog kana| onaTe a.yka.wg kana sanTAz pa.rsi reDo hozag
Dula.z menag ace ba.nug a bay rozogog kana| jHarkaNd re nuy sorkar ge calawen
hOl mahaNre (30 jun) 10000 hoz maceT a.cug menTe Disom hoze pa.Tya.w hoco
leD kowa, cekaTe nova maceT a.cug renag ponoT jake hoz ko jaNge leg_a| ikHa.n
seNgel sarTe ona renag dahar hoNy pHurca. leg_a| muca.D biDa.l ona sorkar
hana nHava susige susa.r keg_a| onaTe pa.rsi lazawna lekaTe miD tHop mayam
a.wri jorog_a, bHa.gi leka molof Dag babon joro akag_a| onaTe pale raq.ska.
hoN babon tHika.yeg_a| niTog nuy sorkar nobHembor 14 re baf e emabon rehoN
abo Do ceD hoN babon ceka Dazeyag-a, nova kore kHonge qelog kana ar baf e
emabon rehoN ceD hoN sorkar ceTan re sanTaz pa.rsi hoz la.tij ka.mi hora
bafko sa.Tkeya menTe baday qameD kanay| onaTe niTog kHon ona la.giD hOlga.riya.
gavTa ar hOlga.riya. ko okTomenag rege nova ko sapzaw huyug_a| baf aNgoc
akan kHan ina. hilog kHonge a.Tu a.Tu re seNgel salgaw renag neyamog-ma rajx
a.ri dahar kHon saha kaTe pa.rsi ciki re sab Te huyug_a ja.haNy onarenag
e rozeg_a are kurumutuyeg_a| armiD kaTHa Do niT pa.rsi la.giDokaDo okTo seter
akana ona Do pa.rsi Dlazawna renag bes okTo Do baf kana| cekaTe, nuy sorkar
jaNhaNy menaya ar sanTaz pa.rsi renag tHika.y sabeg_a ona sorkar re sanam
sarna DoroDiya. hozDo ba.nug kowa| unku Do Dikuwa.g DHorom Teko balog akana
ar unku ge pa.rsi lazawna ar baf hara bOrO reko TaNhena onaTe boTor a.yka.wg
kana jaNhaNy a.Diba.si DHorom ar lay lakcar AD la.giD ko kurumutu a.gu akag_a
unku ge a.Diba.si seceDog renag DogHa ko sabeg_a| miD gotaf a.za.Tege abowag
DHorom ko bol cHol goD kag_a| nova ceTanre deher cizik cirga.l TaheN la.kTi|
cekaTe unmaraf Disom renag a.na.ri kHon nagam ar savheD ko a.ru pHeraw Dazeyag
kana etke tome sahaw kaTe ar abowag savheD ce nagam a.ru la.giD Do meD ja.piD
kaTe ko Dazeyag_a| muca.D re nina.g hoN menogog kana boNga bOrO a.sul kore
kHon Do pa.rsi a.sul Do jiwiDog renag eTohob tHav em la.kTi|
cekaTe bin pa.rsi merom BHidi seTa ko hoN ko jiiwiDog kana| baf noNga bOrO
kaTe onkage amag pa.rsiTe boNgay renag Daw ba.nug kHan oNde Taberog hoz Do
bHidi merom kHon hoN bo niDHA.n geyaaaa|
--- (ma.n budHa.n ma:rdi)
jHarkaNd aseka hag siTuf
binid 26, 27 julay re
gHatsila, 22/06/03 :- jHarkaNd aseka pahta kHon 2003 sal renag siTuf
binid Do Darakan 26/07/03 ar 27/07/03 hilog huyug menTe semleD parseT manoTAn
boloram tuduy kHobor akaDa| binid penerej sakam perej Do 06/07/03 kHon ehobog
kana| jHarkaNd renag sanam iTun asza ko nova bewra ko cal ena|
ol ciki
pa.tHuwa. gavTa ag reMha Duzub
rayrompur, 30/6/03:- lahare moMe
say olciki maceT a.cug iDikaTe udisa sorkar ag aseka sav ropoz renag
buta. Baday lagID Te Darakan 6/7 /03 hilog ol ciki pa.tHuwa. gavTa ag
Dupuzub tHa.wka. akana| aseka sav udisa sorkar ag ropoz citHi renag
tHa.wka. TeD baday jof IDi KATE Pa.tHuwa gavTa aseka tHen baday sana
akaDeya|
dr. bHolanaTH
tudu Ra:ci maraf birDa.gaz renij nava prinsipal
ra:ci, 30/6/03 :- dr. bHola naTH tudu Do jHarkaNd renag quTuman ra:ci
maraf birDa.gaz re.nij prinspal lekaTe ka.mi bHa.rwa.y gog keg_a| nova maMaf
manoTan tudu Tikin Do tata kolejx, caNybasa re prinspal lekaTe
ka.mi kin Toraw eD kan TaheND|
cok suziya
paDa re “hOl mahaN”
cok suziya paDa, 30/6/03 :-marafbOrO ranakab gavTa Ta.ri re siDu-ka.nhu
hOl mahaN a.di ra.ska. seleD manaw ena| 1855 re pHurga.liya. siDu - ka.nhu
TIKinag a.yur Te sanTAZ ko saheBx sason ag saseT, ar nahacar renag
reheD tADE kaTe pHurga.log ladHa.y ko ura.l leg_a| nova ladHa.y
re siDu–ka.nhu savTe ayma sanTaz bi~r jiwi ko alay leg_a| ona
lekage apnarag hok haTaw la.giD sorkar sav ladHa.y kan ol ciki hulga.riya.
pa.tHuwa. gavTa rin koza kuzi ko ha.lige ba.rpaDa re jahaN jiwi alay
sapzaw reNgej Te reMha Duzub kaTe sorkar ag bohog Tirub oco kHa.Tir
nova hOl mahaN re gavTa pahta kHon ma.n sakam ko cal aD kowa| peza rup Te
ma.n kisor Das, (biDHayok), ma.n ka.zu murmu, (parseT, ol ciki pa.tHuwa.
gavTa), ma.n bHaDo haNsDa, (jilla porisiDX cayreT) ma.n sunDor mohon
hembrom eman seter ko TAheN KAnA| ka.mihora lekTe ol ciki hepraw, drama
heoraw, somajx sifra.y, bHaNdan binTi, ar sif sifra.y eman TaheNya| ma.nan
ol ciki hulga.riya. kowag hijug senog renag sanam kHorca Do hOl mahaN manaw
kumut gey gog leg_a|
jHarkaNd
mukTi morca ag maraf
Dupuzub
tata, 28/6/03 :- jHarkand mukTi morca hag maraf Dupuzub dimna renag baba
TIlka. nogor re huy ena| nova re manoTan sibu soren Disom parseT lekaTey
bacHon ena| manoTan soren TiKIN KIn mEn Keg_A jHarkaNd sorkar ag seceT, rajxniTi,
ar ka.wdi niTi ceTan Te THuTi cal keD okTe kin men keg_a ci aTu re TahENnkan
seceD koza kuzi ko a.Tu a.Tu giDxra. ko pazhaw koma ar ako juDI sorkar ga.DI
REKo Duzub a enkHan unku maceT ko tHa.wka. ko jaygag_a|
tesa
buru seNDxra
ka.tHin (ra.wlkela) 29/6/03 ;- jaw serma lekage nes hoN tesa buru seNDxra
huy ena| hola qiDa. Gel tazaf kHon Teheq seTag Turuy tazaf ha.bij oDaba.Di
DHucul huy ena ar ba.sya.m 11 tazaf ha.bij Do somajx sifgra.y huy ena| ra.wlkela
bajar japag re node ge seNDxrag kHa.Tir nova qeqel la.giD hoz a.di geko BHiz
leg_a| bajar bHiTri kHon hoz bunum upi leka tesa buru Teko relaw seter lena|
rusik DHoromdi tola renag kazha tamak bajxna Te gotay Dulka.w leg_A| sirpHa.
Capal akHza Tikin huy ena|
ol ciki
aceTiya. ko tHokor
ra.wlkela, 29/6/03 :-pHulba.zi kHon kHERwaz ol iTun laha asza, navadera
Te ol ciki binid aceTiya. ko tempo ga.di (elel-o.ar-14ec 2956) TE Senog kan
okTe landHuwa.tola cHokre duluf ga.di sav ko tHokor ena|
tempo ga.di Daz akaD hor re hupta. Ge duluf ga.di atMeyen kHa.TIR tempo lagzawij
ga.di TiNgu sarbHar enTe tempo Do bar DHaw pa.lti ena| Duzub len gel miD hoz
aceTiya. ko a.di aNt ko jolokHolo ena| ba.zTi kaTE Do ira.l hoz kajak ko
bHoNgar ena| nuku bHoNgar koDo ma.n naran ma.rndi, DebenDro haNsDag, ma.nijsolma
ma.rndi, ajHo moni marndi, a.rsumoni ma.rndi, Da.ngi soren, hira.moni murmu,
ar siTa. moni ma.jHi| ona sur A.Tu landHuwa. tola hozag gozo, koyel asza,
ar binid lazawna re TaheN kan kumut ag gozo Te a.di lage aspaTal Te iDikaTe
TikcHa. Renag sarbHaraw ena| nuku ko muDx re ma.n naran ma.rndi ar ma.n DebenDro
haNsDa Do deher ka.rigHam re menag kina|
aNgarpaDa
re “hOl mahaN”
baDHAm, (udisa) 30/06/03 :-jaw serma lekage nes hoN Teheq siDu-ka.nhu
“hOl mahaN” baDHam japag aNgarpaDa aTu re a.di ra.ska. seleD manaw ena| seTag
beza bajx bajxna, Ti~re DHorom renag sapab ag sar ka.pi anTe bajar
gota rali huy ena| ona Tayom siDu ka.nhu ol ciki bida.w hepraw huy ena| onare
ma.n nizomoMi murmu (aTu - kusmi), eTohob sirpHa., ar ma.n biswonaTH soren
(aTu - boloT pur) DoSAR SIRPHa. Kin amet keg_a| peza ko muDxre manoTan pores
coNDxro murmu, ayar di. Es. pi., ma.n kisor soren, ayar aseka seceD suTreT,
ma.n pHokoz sif mundalohar, ma.n lokHmoM murmu, (ra.wlkela) ma.n bikra.m
soren , (a.Tu majHi), eman siDu ka.nhu Tikinag hulga.riya. nagam ko
THuTi keg_a| siDu ka.nhu hOl mahaN kumut parsET ma.n kaDe soren peza ko
a.di sarhaw kin cal aD kowa| miDun lazawna ka.mihora re ma.n budHa.n ma.rndi
Tikin TaheNya| qiDa. aNgag ka.mihora lekaTe gayan kHeloNd hepraw TaheN kana|
nova hepraw re kHeloNd “baba Tilka. ma.jHi “(burgi mara) eTohob sirpHa.,
“caNDo mahaDebx” (gumuD kaMba tola) Dosar sirpHa., “siDo ka.nhu” (bana
gajaz) Tesar sirpHa. Ar “Towa Dare” (sarjomdi) punag sirpHa. Ko amet keg_a|
nova kHeloNd lazawna re dramatik suTreT ma.n ka.nhu murmu, savTe suklal,
samo, gojen, bHaDo, sinDHu ar savTen kowag kurumutu a.diTeD TaheN kana|
|
|
Raybar
1) hembrom koza, hotel menejment re digxri sa.T akaD ba.bu la.giD
corok cikia.M, seceD soner, ba.hu na.piT kuzi Dorkar|
2) murmu kuzi la.giD aj Te Tifgu ketej akan koza javay lekaTe kuzi ayO
baba Daram Dag re menag kina| kuzi Do arts Te digxri, ol ciki Te pa.rukiya.,
ar qel jof Te corok menaya|
* sa.ga.y sari la.giD, Disom kHobor sav sa.ga.y sa.ripe|
godda re ol ciki binid
sapzaw
godda (sanTaz pargana) 30/06/03 :- hijug kan JHarkaNd ASEKA Ta.ri re huyug
kan siTuf binid lagIDx sapzaw jur sur huyug Kana | hijug kan ma. 12/07/03
hiT KHon asza re pazhaw a.di jur suruog a menTe maceT ma.n Jon soren E KHobor
akag_a|
dimna.
Lek re baba Tilka. ma.jHi asrom
tata, tata bajar renag dimna lek qeqel serma BHur Din ge hoz tata ar tata
bahre kHon ko seterog_a| qel jof hoz kowag napayok uyha.r kaTe “baba Tilka.
ma.jHi asrom” bereD ena| node hoz ko Dag ja.puD ko umul asra keya|
ca:gxwa.
seNDxra
Tiriq, 18/6/03 :- Tiriq japag ca:gxwa. seNDXra a.di romojx nes
hoN seNDxra huy ena| hoy siTuf napay TaheN kan kHa.Tir sifgra.y ko, bajx bajxna
ko, ar Disom hoz ko luguburu puhu leka geko relaw hej lena| gada naMe sur
re ul bagwan gomhez umul Tala re hoz gota sif ko TaheN KAnA| newTa Peza lekaTe
ma.n suDa.m marndi (biDHayok), ma.n bHaDo haNsDag, ma.ni DebonTI hEmbrom,
ma.n mohon haNsDag, ma.n sunDor mohon tudu| kazha tamak Ru~re eTohob sirpHa.
BHa.lu juzi, ar Dosar Do ka.zi ma.ti rin ko amet ana| qiDa kHeloNd hepraw
re ma.n lukHinDor haNsDa hag onol puTHI “newTa iqme DADA BAha sohray” eTohob
sirpHa.Y amet keg_a| nova Do tiNgiriya. aTu rinko UDug soDor leg_a|
siTuf
kHep binid sa.T
ra.wlkela, 30/06/03 :- calawen boNga 28/29 jun ba.rsiq ol ciki binid ra.wlkela
rehoN sa.T ena| nova binid re sarna ol iTun asza ar sarna goyon laha ol iTun
asza renag Talma binid Do en. E. si. (es. ti.) usul asza sektor – 20 re KAJAK
Koza kuzi seleD ko TaheN kana| muzuT semleD kHon ma.n ram coNDxro hembrom
ba.bu bHiTa.r boNga lekaTey bahal lena| ar hoN baday akana kHerowaz ol iTun
laha asza renaf binid Talma Do ha.Ti Tol (ha.Ti boNDHa) Tala asza navadera
re ayma koza kuzi ra.ska. geko seleD lena| noNde hoN muMuT semleD kHon ma.n
balesor haNsDag BHiTa.r boNga lekaTey bahal lana| banar asza re qel lana ko
koza kHon Do kuzi ge safgeko TaheNya| jaw lekage binid muca.D re binid muca.D
Dupzub hoN sarna goyon laha ol iTun asza suTreT ma.n sura.y ma:rdi Tikin
parseT lekaTe ka.mi kin Toraw leg_a| onare ma.n ma:rdi Tikin guru gomkeyag
say serma re muMuT semleD re bar say gan pa.tHuwa. ko Duzub kaTe olog la.giD
miD ozag benavg reyag prosTab Disom hoz tHen kin parom keg_a| nova katHa Do
Duzub len binidiya., Darjon Ti THayo kaTeko guz goTom aD_a nova
renag Daw semleD e emog kana, ra.wlkela hoz benav ako menTe ko mukruz akag_a|
sakom
boDol Te meMheD sikzi
ra.wkela, 28/6/03 :- nawadera jahertola kuzi ma.y ka.pra. haNsDa taNgorpali
THana re ma.n bipzobx sahuyij juri menTey Da.bi akag_a| ajag menDo bar serma
lahare munDir rekin bapla kaTe maTKom tola|re bHaza re kin TANhenya| Tobe
niTog sahuetag re baplag e sapzag kana Te ma.nha.ni kes akaD TE ka.pra. ma.y
Do meMheD silpiq bHiTrire hirom sikiz boTorTE meD Dag perej meD Te menaya|
siDxgoda
re hOl mahaN
siDxgoda, (tata) 30/6/03 :-sanTaz gavTa, siDxgoda Ta.rire Teheq sanTaz hOl
mahaN a.di ra.ska. ge manaw ena| nova sa.gun hOl mahaN re maraf peza lekaTe
manoTan mahaTma tudu Tikin seter kin TaheN kana| ma.n DHira.y ma.rndi (majHi
gomke), ma.n cHotray tudu, (parseT), sanoram murmu, (suTreT), ma.n sofkor
soren, ma.nij kajol marndi, ca.mi marndi, onupoma marndi, onusoya tudu, eman
siDu kanhu sanTaz hOl iDi kaTe a.di gonof an kaTHa ko THUTi keg_a| ma.nij
cHiTa. marndi Tikinag kurumutu Te enej sereq akHza a.dige gomhez lena|
mUca.D re ma.n kusa.l haNsDa (jogo suTreT) miDun re seleD len sanam
gomke, Disuwa. Ko hOl mahaN gelebili oco keD kHa.Tir a.di a.di gunman sarhaw
kin cal AD kowa|
baf Tazam
Dazeyijag ol ciki bida.w em
TIriq, (udisa) 29/06/03 :-siTuf kHep binid TIriq hay skul TAlma
re naran pur aTU rinij ma.n kamesor hopon era ma.nij sujaTA ma.rndi
ceTAn canoc bida.w e em keg_a| nuy Do DHarTi lebeD Tara kHon ge seMayen
niT ha.bij hoN ko hobor odok hobor aDEreya|
jHarkaNd
pHroNt ag maraf rali
ra:ci, 30/6/03 :- jHarkaNd re a.Diba.si ar muMba.si ko sorkar ag ka.mi re
90% jaga ko qam ma menTe jHarkaNd pHroNt Do maraf Dupuzub e hoho leg_a| sorkar
a.di lage osol jHarkANd rin hoz cinha.w kaTe unku ko sorkari ka.mi re a.cug
ma menTe ko men keg_a| sorkar 45 mahaN Te osol JharkaNdi hoz e cinha.w
koma ar bafkHan 16/08/03 kHon caka jam hOl ehoboG_a menTe sorkar ko DHomok
ko em akaDeya| selED len neTa ko muDx re ma.n salkHan murmu, ma.n surju
siq besra, ma.n surojx mondoz,ma.n en. i. horo, dr. ram Doyal munda
ar ayma neTA seleD kaTe akowag bica.r ko samaf leg_a| savTe jHarkaNd
rin hoz cetkarog Te nova hOl re seleDog ko Du~Dela aD kowa|
udisa
aseka ag ol ciki binid sa.T
rayrompur, 29/06/03 ;- udisa ponoT re nesag siTuf binid Do hola 28/6/03
kHon ehob lena ar Teheq caba ena|
siDu-ka.nhu
lapHaf birDa. gazre “siDu-ka.nhu hOl mahaN”
dumka., 30/6/03 :- siDu-ka.nhu lapHaf birDa.gaz re Teheq hOl mahaN
a.di ra.ska. seleD manaw ena| siqoT Disom pHurga.l la.dHa.y renag eTohob sipa.hi
ladHa.y maMaf re siDu, ka.nhu, cANDx, bHayro pun boyha hag a.yur Te sahebx
sason renag nahacar, koclon biruDH Te sanTaz hOl 1855 sal jun 30 hilog ehob
lena| nevTa peza lekaTE SEtER Len ponoT gomke manoTan beDx prokas marway
men keDa ci siDu ka.nhu lekan bir kowag mayam Te Disom pHurga.l ena ikHa.n
unkuwag kukmu Do niT hoN baf pura.w akana|
sapzeT ATre
joTo gavTa kowag uyha.r menag_a sanTAzi pa.rsi ol ciki TalmaTe| seceD kaTElolo
haTAf aceTIYA. ko jiyon ponTHa apnara| nofkan aNs nesag jHarkaNd Disom seceT
maceT bida.w mahiT 27/05 ar 28/05/03 huy en bida.w re ol ciki Talma Te seceT
maceT hoN binid re Daw em keD Te abokowag aNs kukmu gele bili kan
leka atkarog kana| menkHan abobo aNs len una.g aceTiya. Do pase bafko seleD
lena| Da.yka. Do now age huy keya - ol ciki Te seMa akaD aceTiya. ko
nova Re a.cug kaTHa hoz tHen baf pasnaw| ar miD Dayka. Do jHarkaNd
Disom re aceTiya. kowag sanTaz pa.rsi ar ol ciki Te olog aNs ar kurumutu palen
laboz geya| sifbHum, manbHum, ceTan Disom, eman re pa.rsi Dula.ziya. ag kurumutuorjo
aceTiya. ko bafko em ke kana| jHarkaNd Disom re sanTaz kowag elel saNgeya|
sanTaz kowag ozag menlekHan Do SAnTAZ pargana ge Disom
Dunya. Re joTo Ko badaya| ikHa.n DukH Do nova ge sanTaz pargana rin sanTaz
Do ol ciki yag ahla kHon a.di Din ha.bij saha reko TaheN
lena| onaTE jHarkaNd rin arbaf Disom rin saNge sanTaz Do olciki
kHon sa.rige pHARak re menag kowa| sanTaz kowag Disom sanTaz pargana re ol
ciki renag anat Do abo ol ciki pa.rsi Dula.ziya. kowag laboz ar onheza
renag sa.yka.T upurum kana| a.di aDin kHon a.di maraf kukmu ira.l DHapRE
sanTazi pa.rsi aNgocog, ar jHarkaNdre sanTazi bHasa rajx bHasa kukmu hoN
sa.rige sa.ri geya noTe sanTazi pa.rsi Do ol ciki Tege olog men hoN sa.ri
geya| Tobe rajx bHasa ar olciki Te ol men Do okalekaTe? cekaTe
sanTaz pargana rin saNge boyha ge a.wri bo apnar ko, aDo ol ciki Do
okoy la.giD? okoy lekHa Te aDo saNge bo lekHag kana? ozag rege
ba.nug, boyha tHen kaTHa baf seter ar boyha ge baf bujHa.w Daze Do maraf
hoz, ol ciki pa.rsi Dula.ziya. ga.kHuz kowag aD uyha.r ar quTa.T agam
kukmu kana| sanTaz pargana re begor ol ciki pasnaw kaTe
jHarkaNd re rajx bHasa ar ol ciki uTHna.w uyha.r Do Din beza kukmu
kana|
goza sohoD 2
taka sumuF,
sapzeT madwa,
disom kHobor,
ma.n budHan ma.rdi,
ma.n la.kHa.y baske
E-Mail: wesanthals@yahoo.com
|
|