|
say serma iDi kaTe galoc
rayrompur,
20/07/03 :- aseka muMuT opHis rayrompur re ponoT aseka kowag poNdeT rogHunaTH
murmuwag say serma janam mahaN manav iDi kaTe galoc huyena| nova re beNgol
ar jHarkaNd aseka rin ga.kHuz ko seleD lena| nuku aseka ko muDx re arhoN
Darakan 02/08/03 re kolkaTa re Dupuzub ko Doho akag_a ar oNde ka.mihora
renag sa.yka.T rup ko emag a menTe baday qam akana|
jihol ozag re ol ciki pazhaw
sakci (tata) 16/07/03 :- calawen 13/07/03 kHon sakci jihol ozag re ol ciki
Te pazhaw ehob akana| nova Do siNge mahaN 12.30 tazaf kHon 2.00 tazaf ha.bij
ko pazhawg kana| eTohob hilog Do 52 hoz ko seleD lena| seleD len ka.yDi aceTiya.
ko muDxre ma.n ji. ar. naydu, ma.n koyzas mahTo (kubxrajx), ma.n oBHimonyu
mahTo (kubxra.jx) eman seleD ko TaheNya| nova jihol ozag re 80 hoz ka.yDi
menag kowa| nuku ka.yDi ko bHiTri re miD hoz ma.n SiTol tudu sumuf
ge ol ciki Doy baday TaheND| maceT lekaTe ma.n coNDxro mohon haNSDag ar ma.n
bHogan murmu ka.mi kin kurumutu akag_a| jihol ToynaTiya. ma.n kumar biDyarTHi
yag gozo Te nova jihol ozag bHiTir re ol ciki pazhaw ka.mi Do gele bilig
kana| ar nova lekage gHa.gidi jel, gHatsila. Jel rehoN nofka ge hijug kan
Din re ka.yDi ko ol ciki pazhaw ko renag nukin maceT kin kurumutuya menTe
kin la.y SoDor akag_a|
SiDo
ka.nhu murmu inbHarsiti uca.zog_a
dumka. 25/07/03 :- sanTaz pargana renag joTo kHon lapHaf olog asza Darakan
okTore binoba bHabe inbHarsiti Te uca.zog_a menTe Danaf kHobor
kHon baday akana| niTog nova Dabon ruwa.z la.giD sanTaz pargana kolej olog
koza ko ceTan bakHer re gapal maraw koNhoN ko sa.rDi akag_a| lahaTe inbHarsiti
renag sanam opHis ar olog ozag dumka. Renag adepase re sorkar tHave tHa.wka.
leDa| onarenag niT ha.bij ceD qelog lekan ka.mi hora hoN baf sablena| ona
lahaTe hoN opHis renag uca.z sanTaz pargana kolejx sur kHon mohiza kolejx
sur ko iDi leDa| niTog sanam inbHarsiti renag pazhaw Do sanTaz pargana kolejx
cHatka rege huyug kana|
baday jof Do nina.g kana; sanTaz pargana renag inBHarsiti
olog suguz lazawna la.giD bHagolpur inbHarsiti kHon kurumutu kaTeko a.guleDa
1983 re| niTog noNden kowag kumut rin sanam soheD ko nova renag lahanTi re
gozo sohoD baf Te inbHarsiti grant komison a.di lage binoba bHabe inbHarsiti
re Tapag miD la.giD ko sapzaw akana| hahaza Do siDo ka.nhu murmu inbHarsiti
rinij canselor ar suTreT hoN a.Diba.si hozge menag kina|
nova inBHarsiti noNde kHon oca.z lenkHan una.g maraf sanTaz
pargana renag olog baber arhoN seDay lekage Diku kowa.g Ti~Te calag_a menTe
sanam hoz uzug uyha.r re menag kowa|
nes udisa aseka kHon a.di acHa udijx binidiya.
(kHoboriya. ma.n safKHar baske)
rayrompur, 29/07/03 :- ceD lekare udisa aseka kHon nes acHa udijx binidiya.
bida.w ko em keg_a, nova renag la.na.y panTere menag kowa| baday qam akana
3000 kHon nasenag ba.zTi ko em leg_a| uyha.r la.giD ko bozheg kana sanam
Diswa. Pale guru gomke say serma janam mahaN Tiyugx Te say gotaf asza aNgenog_a|
+2 ar
+3 binid bafTe ceTeDiaya. bicHok
rayrompur, 30/07/03 :- calag kan serma 2002 ar 2003 re sanTazi seceD madowa,
rayrompur (udisa) kHon jaw leka +2 ar +3 binid bay huyug renaf a.di gan aNs
menag Te pa.tHuwa. mohol re mone mokoq kaTe menag kowa| baday akan kHobor
lekaTe jaw sema Do nova bezaTe binid kHa.Tir penereD sakam hoN perej pura.wog
TaheN| ikHa.n nes Do ona renaf pahil ka.mi hora hoN bay haTaw akana| pa.tHuwa.
gavTa kHon Da.bi TaheNn kan rehoN seceD madowa bay luTurag kana|
pa.hil
monTri Danaf
jospur (udisa) 16/07/03 :- pa.hil Dag sompoTi moNTri *ma.n rogHunaTH heNmbxrom
16/07/03 hilog dakTor kHanare boNga Disom ena| boNga disom en heNmbxrom
Do 01/06/1953 re miD reNgej lazka ozag re janam lena| seceD TEDo mastar grejuet
e TaheN ya| ajag rajxa.ri jibon Do jHarkaNd pa.ti kHon ehob lana ar jepi
parseT hoNy TaheNya| ikHa.n Tayom biDa.l Pa.ti boDol kaTe 1977 re jonTapati
kHon em. el. E kaTe 1980 re buru sompoD moNTriy TaheNya| ar hoN 1990 kHon
1995 ha.rij Dag sompoTi moNTRi hoNy TaheNya| ajag gujug bewra aNjom kaTe
sira. moNTri ma.n nobin potnayok Duk parsal keg_a|
sapzeT ATre
miD abHez Disom re qel ena jHarkaNd sorkar pahta kHon jaher arbaf boNgay
tHav koy eseD a.cura menTe| a.Diba.si kowag Tina.g gan hoz Topa ce sasaF
Diri, jaher ce Disa.uli ar pahza eman eteD a.cur lena ce baf a ikHa.n onarenag
okTa deher huy ena| niTog ha.bij a.Diba.siyag oka rehoN ka.mi ko baf
sa.T akana| noTe hinDu kowag rapagog tHav eseD a.cur kaTe bar~pe DHaw poTaw
a.curena| musla. Kowag maMgHa.ti hoN eteD a.cur la.giD niTog ha.bij sa.rDi
akana gotapaza| a.Diba.si hoz niTog DHa.bij akowag boNgay tHaw ar Topag tHav
sorkar hoTe Te baf e rakHa Doho DazeyaDa| Tinag gan hoz co nova ka.mi hora
Do eteD a.cur Do Tayom biDa.l munDri bereD renag ETohob ka.mi ko menkeDa
ar nova Do DHorom ceTan re ba.yri ka.mi ko Cha.tya.r keDa| cekaTe Teheq sorkar
hoTe Te eteDog_a men Do armiD Din ona eteD bHiTra. Re munDri hoNko bereD
Dazeyag_a| cekaTe aborin hoz niTog sorkar menTe Do joTo kHon seMa a.yDa.riyan
hoz ko badaya onaTe Tina.g gan a.Ture nag jaher Tala Te sorkar hor hoNy benaw
akaDa| ona la.giD ro roz hozge baf ko odok lena| onama DHorom ar hok renag
cirga.l Baf Te huy akana ikHa.n unkHon Do huza.g TaNhen kana ketej eseD baf
Te ar nova koDo sanam baf tikot hasa korege menag a.guwa| onaTe niTog nova
korena ketej eseD Do a.di TeD la.kTi| jaher ar maMgHa.ti eseD baf kHan a.Diba.siyag
DHorom ropHa Do a.di TeD aNta| niTog onaTe etag hozag maMgHa.ti re ka.mi
sa.Tog kan iDi Te hoz sarna DHorom re lekHag ko hiziqeDa| a.Tu Disom re tatka
ta:di re boNgag men Do jahaN jaher re Dare ko ba.nug_a ona kore boNgag ra.ska.
ar pa.Tya.w baf hijug kana| cekaTe bajar korema seMa seMa Dolan ar biliD
balaf arsal reko boNgayeDa| aborin boNgako baf kan rehoN boNga qel
menTe bHiz BHIz hoz Dosra qel, bajar bon calag kana|
nofkanag Da.yka. ko meD samaf re Doho kaTe jaher rila.
mala Dare jHuz re sapzaw bereD Te huyug_a| ona la.giD Dare rohoy lekan kurumutu
legx kana| maMgHa.ti Dug Dohoy la.giD soorkar tHen kHon cotka sakam sa.T
Te huyug_a| nova ceTan re a.Tu ma.JHi kHon ehob kaTe bajar rin sanam Diswa.
Uyha.r a.cur Te huyug_a bafkHan, barhoz da:gxri kin ha.tiq keDe leka miD
hoz Do bohog seD ar miD hoz Do cupi seD lekan kaTHa huyug_a|
a.Diba.si
hostel re siDo ka.nu sanTaz hOl mahaN
DebxgHor (jHarkaNd) 30/07/03 :- Disom ar sanTaz ja.T la.giD mayam liNgi leD
bir siDo ka.nu Tikinag hOl mahaN manav lena| peza lekaTe ma.n nirka hembrom
parseT a.Diba.si somajx soNhoTi ar ma.n prem caNDx tudu ar suTreT brojx kisor
murmu akowag galoc ko Doho leDa| ma.n debilal kisku, soylenDro murmu CHobinaTH
hembrom, romes murmu ko seleD lena|
13 gotej
ha.Ti ko Dazan kana
sika.ri paza 28/07/03 :- miD Domel Te 13 gotaf ha.Ti ko DaMan kanTe sur korin
hoz Dag raca baza barhe seD oNdok hoN qiDa. quTa. boTor geko a.yka.weg_a|
nova onol ol ha.bijx Te ceD onkan narba kHarba kHobor koDo baf aNjom akana|
jHarkaNd
sorkarag ol ciki pazhaw
rayrompur 29/07/03 :- jHarkaNd renag sanTaz pa.rsi Da.rya. roz olog
asza kore ol ciki Te olog la.giD rayrompur semleD maceT kul bakHra sakame
kul akawaDeya| kuza.y lekaTe 2200/- taka em hanTaz e rebena| novare a.cug
la.giD ceTan canoc sa.T akaD koza kuzi ra.ska. sarsaw akana|
sanTaz
pargana lokejx kHon ol ciki bida.w
dumka. 28/07/03 :- lahaTe ra.ska. seleD ol ciki ceDog kan sanam kolejx koza
kuzi akowag bida.w (binid) ko sa.T keDa napay Te| godda ar pa.kuz kHon binidiya.
ko seterlena jahaN Tina.g binidiya. binid emog ko DHaw leg_a onakHon a.di
acHaudij geko em DazeyaD_a cekaTe, ina. okTo rege +2 kowag kolejx binid huyug
kan TaNheN|
kutu
jaher re Dare rohoy
bohozDa, (udisa) 27/07/03 :- jaher renag mutHa.n a.ruy la.giD Te koza kowag
kuru mutu Te a.di ayma Dare rohoy ena| Dare jiwiDog renag a.di TeD aNs menag_a
cekaTe, ina. hilog ge Dag hoNy ja.ziyeDa| novare ga.kHuziya. lekaTe dakTor
bHujuram murmu ar udisa jakaT pathwa. gavTa moyurbHoNjx jila. suTreT ma.n
sunDor mohon hembrom gozokin em leg_a|
|
|
diba.
Kisun asza maced usa.D
Da.zma. (udisa) 20/07/03 :- diba. Kisun ol iTun asza, kutu rinij maceT ma.n
ka.ziDas haNSDag ceD uyha.r Te Cof “ka.mire kHuru ena.q” menkaTe maceT ka.mi
Doy ba.gi lag_a| etag maceT savTe asza kumut asza lahanTi ko kurumutu keg_a|
badayog kana asza cayreT tHen usa.D maceT arhoNy maceT Dozhag menTe moca
rozTe neNhor akag_ay| nova Te sanam ka.miya. kumut koy bal balaw hocoyeD
kowa|
semleD
ka.mire laboz
rayrompur 28/07/03 :- a.Diba.si savTa sece lakcar semleD udisa renag ka.mi
kumutre nasenag tHakeD ar ba.y ba.yog kana| cekaTe miDun Dupuzub kore ka.miya.
kumut soheD ko baf ko seterog kana| noNka hoN a.yka.wg kana baf Do laj jala
ar baf Do ra.ska. ge ba.nug|
jageTa.ri
a.Diba.si mahaN micHil
ra.wlkela 30/07/03 :- disom re a.Diba.si akowag unurum ar jiwiDog la.giD
ja.Ti DHorom ba.gi kaTe Darakanag maN 09/09/03 hiT hilog miD maraf micHil
savTe seneleD bewra em akana| tHav Do sunDorgod pered goda re tHa.wka. akana|
nova renag sapzaw re Disom jakaT rin 12 gotaf a.Diba.si gavTa kurumutu re
menag kowa| qel jof renag kaTHa Do niTog ponoT kore qelog kana a.Diba.siyag
hok ar upurum la.giD bereD len sanam ekt kore a.ru ruwa.zog renag kurumutu
akana| jHarkaNd rema ayar sira. muNTri ma.n ba.bulal ma.rndi nova ekt (sanTaz
pargana tenansin ekt ar cHatnagxpur tenansi ekt) a.ruy la.giD miD poTob hoNy
ol akaDa ar a.di TeD ka.mire lagaw la.giD ajag hozmo haTaf e alay akag_a|
noTe Disom rin ga.kHuziya. ar hOlga.riya. a.Diba.siyag hok ar a.yDa.ri la.giD
Disom renag unusul a.na.ri seneleD kHon a.na.ri benav la.giD sorkar tHen
arDas ar DHomkaw ko emeg_a| onage nova Disom re a.Diba.si ceD lekaTe jiwiDog
sanayeD kowa ceD DHorom, ce pa.rsi, ce hok ce juzu iDi kaTe nagam gey la.ya
ar ina. hilog gapal maraw kHon jahaN nag Tunum qamog_a|
kiNjHir
jila. kHon a.di acHa udijx bida.w ol
calawen siTuf kHep kHon a.di acHa udijx binidiya. binid ko ol akag_a menTe
kHobor puhi kHon baday akana| jaw Do a.di ayma hoz bida.w ko oleD TaheND|
novarenag niT ha.bij ceD hoN baf baday qam akana|
kiNjHir
re hOl mahaN
jHompura. :- mursuva a.Ture a.Dim cirga.l akHza hoTeTe siDo ka.nu hOl mahaN
manawena| maraf peza lekaTe ma.nij DrowpoDi murmu (munTri, udisa) Disom seneleD
hoz soheD sav a.na.riya. (udisa) seter ko TaheNya| bar qiDa. kHeloNd hepraw
huylena| sirpHa. cal okTore ma.n megHnaT soren seter e TaheNya uni Do olog
pazhaw iDi kaTey galoc keg_a| ma.n Tusil Dar haNsDag Do jumiDx kaTe TupuD
renag dahar kin uDug leg_a| Tayom Te suTreT gomke ma.n suna.ram hembrom poNdeT
ra.gHu murmu say serma janam mahaN manav ayma a.Tu tola ol ciki ceDog la.giD
kakle kin Doho akaDa kiNjHir jila. Re ar muca.D sarhow THum kaTe kin keceD
leDa miDun|
Raybar
(1) bHoNjx (kutu), baske koza +3 soner (sanTazi) la.giDTe ol ciki Te ceTan
canoc sa.T, curiT bugi kuzi sav ol ciki cHaraw re cuhuz, henDe esel baCHok
baf, sanTazi Te nista. Pusta. Roz baday kag ba.hu la.kTi|
(2) Tiriq caNga aseka bewray cal keDa Da.z bolon mihuN ko etag got ko bolo
len kHan ako Tege guNsya. Ko ko kHobor akoma, cekaTe Disom hoN la.tu geya
baf bon tHika.g kana|
(3) hembrom kuzi usul 4’, osar 32” la.giD ol pazhaw javay la.kTi| sorkari
arbaf kumpa.ni nalha kore acuy TaNhen kHan eTohob Daw qamog_a| pazhaw reDo
nasenag e lamat geya|
(4) Soren kuzi usul esel sav laser haTaf +3 saMes kotok renag quTuman kolejx
re olog kan la.giD boNDHe boNDHe Te javay koko qameD kowa| ceTan ol hoco
la.giD Dazebaf kuza.wg kanTe|
“sanam buta. Baday la.giD hupuj ropoz pe “Disom kHobor” salag|
DHiri
taNde re egze
Sika.ripaza “- 18/07/03 :- nova sur kore Diku ko lijx lekaTe hudiq hudiq
di kiriq kaTe DHiri ko taNde Dohoyeg_a| taNde okTo DHiri ina.sur ge uca.z
kaTe maMaf Doho tHenag tHav kHon ar hoN DHiri ko taNdeyeg_a| men Do jahaN
tHen taNde odok DHiri ko Dohoyeg_a ona hoN akowag ko lekHayeg_a ar sanam
DHiri TaNhen tHavko ko capaweg_a| nova la.giD hoz ko a.diko bilbila.w caba
akana| oka okTore ceD lekan gHoton ko huyug_a baf rozogog kana cekaTe blok
rin ar THanarin sanam opHisor ko la.ykaTe hoN nova ko baf ko meD luTurag
kana|
KHato
gayan hepraw
bohozDa, (udisa) 21/07/03 :- biDu caNDan unuya.r gavTa a.Tu sonapus, bHoNjx
hoTete sapzawlen kHato gayan hepraw re ma.n masaf haNsDag eTob sirpHa., poTob
“kaz”, ma.n nuna. haNsDag Dosar sirpHa., poTob “janam ozag kHon javay ozag
se sa.ri ozag”, gopal tudu Tesar sirpHa., poTob “nirmaya TOwa Dare”
ko amet leDa “|
rayrompur, 28/07/03 :- guru gomke unusul birDa.gaz kHon galoceT ma.n bisna.TH
tudu Doy ocog ena menTe suTreT tHen arDas e la.y keg_a|
onoliya.
ar kHeloNd madwa suTreT miDun
bohozDa (udisa), 21/07/03 :- melafki kHeloNd hepraw re seter len onoliya.
ar kHeloNd suTreT sirpHa. ha.tiq okTore a.Tu ayar ma.JHi ma.n safkHar baske,
nava ma.jHi ma.n ja.Du soren, nayke ma.n supa.y soren ar udisa sanTaz onoliya.
gavTa, opHis bisuy rinij suTreT ma.n nonDo kisor kisku, “guru gomke sanTazi
birDa. Gaz” rinij jogo prinsipal ma.n dr. BHujuram murmu, ol ciki patHuwa.
gavTa suTreT ma.n ka.zuram murmu eman ko setera| sanam onoliya. ar suTreT
ko Tuluj “pa.rsi cemeD ol iTun asza a.Tu sonapus pahta kHon miD Dupuzub
huylena| ona re (1) kHeloNd re seleD kan patHok patHkiya. Ko ja.sTi kaTe
ol ciki baf ko badaya| onaTe joTo hoz ol cikiTe iTunog kurumutuy la.kTi|
(2) onoliya. gomke ko ol akaD onol poTob ko baf ko cHapa parsal Dazeyag kana,
ona la.giD “baba Tilka. poTob muruy” salag galmaraw Doho, ka.pi bOrO parseT
ar bohozDa dr. bHujuram murmu salag sa.ga.y Do legx kana| (3) jahaN a.Tu
korege kHeloNd hepraw ko huyug kHan onde pa.rsi lazawna gapal maraw ar guru
gomke say serma janam mahaN iDiTe gapal maraw Dohogma| (4) udisa sanTazi
onoliya. gavTa jiwiD Doho lekaTe ol ciki Te poTob ko parsal huyug_a| savheD
deher lenkHan lahanTi hor panTe qam savTe “nobel sirpHa.” ha.bij ko seterog_a|
(5) onoliya. gavTa (udisa) a.di Din huyena kumut rin soheD ko baf Toraw Dazeyag
kan rehoN onarena maMTe sala Tuma.l ar Dozha la.kTig kana, menTe suTreT ma.n
noNDo kisor kiskuy la.y keg_a| muca.D re ma.n kuva.r baske nova miDun Doy
sarhaw THum kaTey dugi keg_a |
sakam
hipiri
kuva.r baske, sonapus, bohozDa, kukliyay :- Disom kHobor
Tis kHon CHapag kana ar nova re sanam sanTaz hozag lay lakcar sav pa.rsi
renag miDun ar lazawna sumuf parsalog_ma, rajx a.ri kaTHa koDo baf a ?
la.na.y :- Disom kHobor ag eTohob parsal Do oktobor 2002
eTohob mahaN hilog kHon, niTog ha.bij Te aborin onkan kHoboriya. ko gota
bafko pasnav akanTe Tina.g gan kHobor ge qamog kana onaTe a.di ayma kHobor
baf cHapa Dazeyag kana|
sa.lkHu murmu, mumba.y, kukliyay :- ma.n joypal siqag
olimpik hoki enej Do 1938 serma re ol akana| raybar RaDa re usul ar mota
sota tHa.wka. baf ologog kanTe raybar ka.mi re a.zjHa.w huyug kana ar sapzeT
aTre Do samaf sahta re olog ma|
la.na.y :- a.binag kukli Do sa.riyan geya menDo ona Do
cHapa DHazap jHogag huza.g kana| sapzeT ATre Do una.g samaf re baf em kaTe
kHobor renag onol ge ETohob Daw emogog kan iDiTE|
Tupa.gHutu, jHoradi (udisa), kukliyay :- Disom kHobor
renag raybar raDa re olog kana gonof ar kusi ba.si re aMgo rakab menag_a,
aDo gonof Do sanTaz savTa reDo tHa.wka. geya ce ?
la.na.y :- hoN kusi ba.si re aMgo rakab menag_a ar gonof
hoN tHa.wka. geya ikHa.n niTog savTa re onako aMgo rakab huyug kanTe baf
tHa.wka. leka a.yka.wg kana| cekaTe gonof da:gxri hoN tHa.wka. geya, kHanda
lugxzi ar palat kohoN tHa.wka. geya ADo epem renag okTo Do a.Tu hozag ar
a.sa.miyag ceTan re TaheNn kana|
ma.n ramDas murmu, jornalist, baba Tilka. laybreri :-
Disom kHobor renag marjin ko hanTe nHaTeG kana ?
la.na.y :- gomke, ba.y ba.y Te nava badohiya.g ka.mi lahanTi
re menag leya|
(baday jof, baday hoco, ar kulijof la.giD “Disom kHobor” Do
jHijx geya )
goza sohoD 2
taka sumuF,
sapzeT madwa,
disom kHobor,
ma.n budHan ma.rdi,
ma.n la.kHa.y baske
E-Mail: wesanthals@yahoo.com
|
|